10 weetjes over De Nachtwacht

10 weetjes over De Nachtwacht

De Nachtwacht is misschien wel het bekendste en belangrijkste schilderij van de Nederlandse kunstgeschiedenis. Het schilderij is geschilderd door Rembrandt van Rijn in 1642. Toch zijn er een aantal dingen die je nog niet wist over dit schilderij. Ontdek in dit artikel 10 weetjes over De Nachtwacht.

1. Er wordt geschoten op het schilderij

Een klein detail op het schilderij is dat Rembrandt de werking van een klover uitbeeld. Links vult iemand zijn wapen, in het midden wordt het wapen afgevuurd en rechts maakt iemand het wapen weer schoon.

2. De Nachtwacht is eenmalig in bruikleen geweest

In 1898 werd De Nachtwacht naar het Stedelijk Museum toegebracht voor een Rembrandt-tentoonstelling. Dit gebeurde ter ere van koningin Wilhelmina. Dit was de eerste en de laatste keer dat het kunstwerk in een ander museum is geweest dan het Rijksmuseum. 

3. Het is onbekend hoe lang Rembrandt deed over het schilderen

Het is nog altijd onduidelijk hoe lang Rembrandt exact heeft gedaan over het maken van De Nachtwacht. Één van de afgebeelde schutters is overleden in 1640, waardoor het aannemlijk is dat Rembrandt voor dit jaartal is begonnen met de opdracht. In 1642 was het schilderij klaar, hij heeft er dus minimaal een jaar over gedaan, maar waarschijnlijk nog wel langer.

4. Het schilderij is gemaakt voor de Kloveniersdoelen

Het schilderij hangt in de grote zaal van de Kloveniersdoelen. Één van de hoofdkwartieren van de schutterij destijds. In 1715 kreeg het schilderij een plek in het stadshuis. Dat is nu het huidige Paleis op de Dam.

5. De Nachtwacht is in zijn bestaan al 25 keer behandeld

Momenteel wordt Operatie Nachtwacht uitgevoerd; het grootste onderzoek naar dit kunstwerk ooit. Het doel is om een basis te creeëren zodat het kunstwerk zo goed mogelijk behouden blijft voor de toekomstige generaties.

6. Er zijn vier repen van het schilderij afgesneden

De Nachtwacht moest passen in het stadshuis. Daarom zijn er 4 zijdes afgesneden. Opvallend is het feit dat deze 4 stukken nooit zijn teruggevonden.

7. De Nachtwacht is niet de oorspronkelijke naam

Toen Rembrandt in 1642 het kunstwerk had afgerond, was er nog geen exacte titel voor het schilderij. Het Rijksmuseum gebruikt in haar documenten dan ook de titel 'Schutters van wijk II onder leiding van kapitein Frans Banninck Cocq' als officiële benaming. De Nachtwacht werd pas in 1797 gebruikt.

8. De schaduw van de hand van Kapitein Frans Banninck Cocq

Een opvallend detail is te zien tussen de vingers van de hand van de Kapitein Frans Banninck Cocq. Het wapen van Amsterdam valt namelijk precies tussen de schaduw van de duim en de wijsvinger. De stad is in veilige handen van de schutters.

9. Tijdens de oorlog werd de Nachtwacht verstopt in een grot

Tijdens de 2e wereldoorlog werd de Nachtwacht in 1939, samen met 30.000 andere kunstwerken uit het Rijksmuseum, veiliggsteld. Nadat het werk eerst op verschillende plekken in Noord-Holland werd verstopt. Werd het in 1942 verstopt in een grot in Limburg.

10. De Nachtwacht is 3 keer aangevallen

De Nachtwacht is in totaal 3 keer aangevallen. Als eerst in 1911 toen een man het doek aanviel met een mes. Ook de 2e aanval was met een mes. Er zaten maarliefst 12 snedes in het doek. In 1990 spoot iemand zuur op het prachtige doek. Door de alertheid van de beveiliger en de samenstelling van het zuur werd alleen de beschermlaag aangetast.


Marketeer